Tromboza je bolest krvožilnog sustava koja nastaja kada u žili dolazi do formiranja krvnog ugruška koji sprječava normalan tok krvi kroz sustav cirkulacije. Inače je formiranje krvnog ugruška, tj. ugrušavanje krvi normalni obrambeni mehanizam tijela kojim se sprječava krvarenje ako dođe do ozljede krvne žile, no tromboza nastaje kada nema ozljede krvne žile.
Tromboza se javlja kod oba spola, no češća je kod muškaraca, a nakon 45-e godine rizik se povećava. Krvni ugrušak može putovati krvlju i tako doći do mozga, srca ili pluća. Ako začepi krvnu žilu u mozgu može uzrokovati moždani udar, kod srca dolazi do srčanog udara, a ako se nađe u plućima, krvni ugrušak uzrokuje plućnu emboliju.
Ovisno u kojoj žili nastane ugrušak, razlikujemo vensku i arterijsku trombozu.
Tromboza dubokih vena
Tromboza dubokih vena nastaje zastojem krvnog ugruška u veni. Može zahvatiti površinske ili duboke vene. U slučaju venske tromboze najčešće se radi o dubokim venama u području potkoljenice i natkoljenice, ali nije neobično da nastane i u venama unutrašnjih organa kao što su vene mozga, jetre, bubrega ili u venama ruku.
Trombozu dubokih vena možete prepoznati po crvenilu kože, osjećaju topline i boli na tom području, istaknutim površinskim venama, otečenosti zahvaćenog područja i osjetljivosti. Budući da se vene dubokog venskog sustava ne mogu vidjeti golim okom, postojanje krvnog ugruška potvrđuje se upotrebom dijagnostičkih postupaka uz pomoć neinvazivnih pretraga.
Pacijent koji boluje od tromboze dubokih vena morat će primiti hitnu antikoagulantnu terapiju heparinskim injekcijama i bit će hospitaliziran kako ne bi došlo do plućne embolije i kronične venske insuficijencije. Nakon toga dolazi do terapije u trajanju od 2 do 6 mjeseci uz redovitu kontrolu krvne slike.
Arterijska tromboza
Arterijska tromboza nastaje zastojem krvnog ugruška u arteriji. Najčešće se pojavljuje kao posljedica masnih naslaga u krvnoj žili. Simptomi arterijske tromboze su otežano disanje i znojenje, bol i nelagoda u prsnom košu te kašalj.
Ako je ugrušak došao do krvnih žila mozga i uzrokovao moždani udar dolazi do gubitka svijesti i smetnji motoričkih funkcija. I u ovom slučaju za liječenje pacijenta provodi se hospitalizacija i postupak liječenja kao i kod tromboze dubokih vena.
Prevencija tromboze
Kako ne bi došlo do ovog potencijalno opasnog stanja, važno je na vrijeme poduzeti preventivne mjere. To se prvenstveno odnosi na normalno kretanje, uzimanje dovoljno tekućine te odlascima na povremene sistematske preglede.
Foto: Sebastian Kaulitzki/Shutterstock